De keerzijde van idealen
Julia Franck schrijft romans waarin weinig plaats is voor nuance of inleving. In het alom geroemde en met prijzen bewierookte De middagvrouw worden we deelgenoot gemaakt van het leven van de jongen Peter, die door zijn moeder achtergelaten wordt op een station. Het boek draait om haar beweegredenen om tot deze daad over te gaan, maar nergens voelt de lezer echt sympathie met deze ontaarde moeder. Ook in haar nieuwe roman Rug aan rug blijft de afstand tot de hoofdpersonen zo groot, dat het moeilijk is om ze geloofwaardig te vinden, terwijl de naargeestige omstandigheden zich blijven opstapelen.
Oost-Berlijn, eind jaren vijftig. Broer Thomas en zus Ella zijn tot elkaar veroordeeld. Hun biologische vader is al jaren dood. Moeder Käthe reist veel als beeldhouwster door de DDR. Ze laat de tienjarige Thomas en de elfjarige Ella zonder toezicht thuis. Stiefvader Eduard is vertrokken na de zoveelste ruzie. De tweeling die uit die relatie is geboren, leeft in tehuizen of pleeggezinnen en komt maar zelden naar huis. Zie hier in het kort het disfunctionele gezin waar het in deze roman om draait.
Verteld vanuit Thomas en Ella zien we de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog en het communisme binnen het gezin. Käthe is uiterst beschadigd uit de oorlog gekomen. Ze heeft als joodse geen bestaansrecht gehad tijdens de oorlog en ze kon niet trouwen met de vader van Thomas en Ella, omdat hij een ariër was. Als hij overlijdt, kiest ze bewust voor de DDR. Ze gelooft in het systeem, omdat ze ervan overtuigd is dat alleen het socialistische systeem het fascisme kan overwinnen. Tijdens het beeldhouwen staat Thomas urenlang model en zij steekt lange redevoeringen tegen hem af over haar ideale maatschappij. De jonge Thomas probeert er van alles tegen in te brengen:
Die Partij van jou is een vat, beweerde hij nu. Een vat zonder bodem. Een stelletje ijverige lieden dat in het heil van het socialisme gelooft, zoals anderen in de Zoon van God. Dan ben je echt ziende blind.