Stof voor herenmasturbatie
Al maanden worden de binnen- en buitenlandse verkooplijstjes aangevoerd door allerlei tinten grijs. Uitgevers, bang om het biggenruggetje te missen, zijn naarstig op zoek naar varianten op de licht sadomasochistische moederporno. Veelal resulteert dat in niemendalletjes met een alom geaccepteerd rode-oortjes-gehalte. Er is maar één literair verantwoorde repliek mogelijk op de slappe hap en dat is de zojuist in het Nederlands heruitgegeven roman Het verhaal van O. De literaire kwaliteit van deze klassieker staat namelijk buiten kijf.
Het relaas van vrouwen die als slavinnen wordt gehouden, overigens op vrijwillige basis, wordt door de inleiding van schrijver Raymond van den Boogaard in een interessant historisch perspectief geplaatst. De oorspronkelijke Franse uitgave werd voorafgegaan door een voorwoord met als titel Het geluk in de slavernij. De auteur van dit stuk, de bekende literator Jean Paulhan, noemde het werk een sprookje voor volwassenen, wetende dat hij in de jaren vijftig met gemak vervolgd kon worden wegens obsceniteit. Hij liet ter zelfbescherming als het ware een waarschuwing uitgaan. Er zou gevaar in de tekst schuilen omdat het appelleert aan het eenrichtingsgevoel van het mannelijke onderbewustzijn. Het taboe van het naar eigen goeddunken bezitten van vrouwen.
Toen schrijver Adriaan Morriën, zelf ook niet vies van wat seksuele experimenten, in de jaren zestig de vertaling verzorgde, toch de era van de seksuele revolutie, leverde dat juist vanwege het ontbreken van ‘het gelijkheidsbeginsel’ prompt uiterst heftige reacties op. Men vond het boek over het algemeen stof voor herenmasturbatie. In de zin dat de mannen in het boek de absolute meesters zijn over rechtloze slavinnen. Nergens wordt dit overigens gepropageerd. Het is immers een roman met personages, de voorstelling van een idee van een samenleving. In die zin dus inderdaad een sprookje, de beschrijving van rituelen, toevalligerwijs op het gebied van de erotiek. Lezers die Het verhaal van O zien als een bijbel zijn aan het verkeerde adres. Er wordt geen seksreligie gepreekt. De lust is eerder ondergeschikt. (meer…)