Voorbij de houdbaarheidsdatum
Als schrijver kom je nog eens ergens. Willem van Toorn kan er over mee praten. In de autobiografische verhalenbundel De geur van gedroogde appels zien we de schrijver in Zuid-Afrika, in Italië, in Israël, in het voormalige Joegoslavië. Toch valt dat gereis wel mee als je je bedenkt dat sommige verhalen al jaren oud zijn.
Van Toorn schrijft goed: hij is precies in zijn observaties, hij formuleert prettig zonder veel tierelantijnen, maar je vraagt je wel af of sommige verhalen niet te gedateerd zijn. In ‘Na het beleg’ gaat de dichter Leenman – waarin we Van Toorn herkennen – samen met enkele collega’s naar een kunstenaarscongres in Sarajevo. De reis ernaartoe wordt krachtig beschreven, vooral omdat Leenman zich zijn eigen oorlog herinnert in het kapotgeschoten land waar de bus telkens door groepjes soldaten wordt tegengehouden. ‘Hij was verdomme zestig, hij voelde zich ineens te oud om door jongens in soldatenpakken gecommandeerd te worden.’ De woede vlamt ook weer op als hij in Sarajevo te maken krijgt met een egocentrische theatermaker die de aandacht vooral op zichzelf gericht wil zien ten koste van mensen die echt iets te vertellen hebben. Een bijrol is weggelegd voor een leugenachtige oud-burgemeester Van Thijn, die overigens niet bij naam wordt genoemd. (meer…)