Luchthartig
In Wij Wonderkinderen wordt door een verteller (hij noemt zichzelf R.) de vriendschap met zijn jeugdvriend Bruno beschreven. R. is de bedachtzame, romantische jongeling. Bruno wil groots en meeslepend leven. Het verhaal begint in 1912 en eindigt in de jaren na de Tweede Wereldoorlog. In de jaren dertig raakt Bruno in de ban van het nazisme en zorgt hij ervoor dat R. wordt ontslagen en min of meer gedwongen in een circus moet werken. Bruno is een stereotype anti-intellectueel geworden die wraak wil nemen op de heersende klasse. Na de oorlog wordt Bruno politicus en handelaar in pannen. R. (die de oorlog heeft overleefd door ‘innerlijke migratie’) is dan wat illusies armer en heeft een vrouw, maar blijft verder een personage zonder veel gedachten over de jaren dertig en veertig.
Historische fictie die het meest overtuigend is, probeert een tijd fenomenologisch te beschrijven: geen ideeën over goed en kwaad met de kennis van nu, maar de onwetendheid van toen en gezien met de wazige blik van toen. Milan Kundera schreef in Verraden testamenten over de ‘mist’ die iedereen omgeeft en waardoor je je eigen tijd nooit helemaal kan overzien. Het is precies de laconieke beschrijving van die onwetendheid die Wij wonderkinderen in eerste instantie aangrijpend lijkt te maken, maar de roman van Hartung is te fragmentarisch en heeft te weinig om het lijf om dit waar te kunnen maken.
(meer…)