In zijn geschiedenisrubriek in de Volkskrant schreef Jan Blokker over De zwarte met het witte hart van Arthur Japin dat de roman ook verrassend actueel was omdat het thema ‘de onmogelijkheid van volledige acculturatie’. De inhoud van het boek mag bekend worden verondersteld: twee zwarte prinsjes komen als onderpand naar Nederland en groeien hier op. De een wordt verteerd door heimwee en weigert zich aan te passen, de ander gaat volledig op in de nieuwe cultuur, zonder dat zijn nieuwe vaderland hem volledig accepteert.
Zelfs als Kwasi (Aquasi) in Nederland gestudeerd heeft, zijn eigen volk heeft afgevallen (‘Het volk is dom en hoogst bijgelovig, en van deze twee gebreken trekken hun priesters meesterlijk voordeel, om de mensen allerlei vreemde en ongehoorde begrippen in te prenten en hen zo dus nog dommer en bijgeloviger te maken dan ze al zijn.’), een bestuursfunctie krijgt in Nederlands-Indië, dan nog blijkt hij er niet helemaal bij te horen en nooit een hogere functie te kunnen bemachtigen: ‘Het principe van noblesse de peau, de verhevenheid van de blanke huid boven een andere, en van de morele en intellectuele superioriteit van het witte ras boven het bruine, waarop onze overheersing berust, zou een ernstige klap worden toegebracht, wanneer Aquasi Boachi zou worden aangesteld in een aan blanken voorbehouden functie met welke bevoegdheid dan ook.’
De zwarte met het witte hart is alweer 16 jaar oud. Goed, we hebben een zwarte president in Amerika, in Nederland zie ik zoiets nog niet gebeuren. De roman is op allerlei niveaus nog steeds verrassend actueel.